มนุษย์ยุคใหม่หรือโฮโมเซเปียนส์อย่างเราถือกำเนิดขึ้นมาบนโลกเมื่อราว 350,000 ปีก่อน โดยสืบทอดมรดกทางพันธุกรรมจากบรรพบุรุษและมนุษย์สายพันธุ์อื่น ๆ ไว้มากมายในตัว แต่กลับมียีนหรือหน่วยพันธุกรรมที่เป็นของเผ่าพันธุ์ตนเองโดยเฉพาะอยู่น้อยนิด ไม่ถึงสิบเปอร์เซ็นต์ด้วยซ้ำ
.
ผลการศึกษาล่าสุดนี้ตีพิมพ์ในวารสาร Science Advances โดยทีมนักวิทยาศาสตร์จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย วิทยาเขตซานฟรานซิสโก และวิทยาเขตซานตาครูซของสหรัฐฯ ได้พัฒนาอัลกอริทึมชื่อว่า SARGE ซึ่งสามารถจำแนกและเปรียบเทียบยีนต่าง ๆ ที่เป็นส่วนหนึ่งของจีโนม (genome) หรือข้อมูลพันธุกรรมทั้งหมดของแต่ละบุคคลออกมา เพื่อวิเคราะห์สืบสาวถึงสายบรรพบุรุษของคนผู้นั้นได้อย่างรวดเร็ว
.
ในกรณีนี้ทีมวิจัยนำข้อมูลจีโนมของกลุ่มตัวอย่าง 279 คน รวมทั้งจีโนมของมนุษย์นีแอนเดอร์ทัล 2 ชุด และมนุษย์เดนิโซวานอีก 1 ชุด มาให้อัลกอริทึมค้นหาว่า มนุษย์ยุคใหม่มียีนพิเศษที่ไม่เหมือนกับบรรพบุรุษร่วมของมนุษย์ทุกสายพันธุ์อยู่มากน้อยแค่ไหน รวมทั้งมียีนที่ไม่เหมือนกับของญาติใกล้ชิด อย่างมนุษย์นีแอนเดอร์ทัลและเดนิโซวานที่มนุษย์ยุคใหม่เคยไปผสมสายเลือดด้วยอยู่บ้างหรือไม่
.
ผลปรากฏว่าพบยีนที่มีเอกลักษณ์พิเศษเฉพาะตัวของโฮโมเซเปียนส์ ซึ่งไม่เหมือนกับยีนในบรรพบุรุษร่วมของมนุษย์ทุกสายพันธุ์ ทั้งยังแตกต่างจากยีนของนีแอนเดอร์ทัลและเดนิโซวาน คิดเป็นสัดส่วนราว 1.5 - 7% ของพันธุกรรมมนุษย์ยุคใหม่ทั้งหมด
.
รศ. ดร. ริชาร์ด กรีน ผู้เชี่ยวชาญด้านวิศวกรรมชีวโมเลกุล ซึ่งเป็นหนึ่งในสมาชิกของทีมวิจัยบอกว่า สัดส่วนของยีนเฉพาะตัวในโฮโมเซเปียนส์ที่น้อยนิดเพียง 1.5% นั้น แสดงถึงยีนทั้งหมดที่ไม่พบในนีแอนเดอร์ทัลหรือเดนิโซวานเลย ส่วนตัวเลข 7% หมายถึงสัดส่วนของจีโนมมนุษย์ยุคใหม่ที่มีความคล้ายคลึงในหมู่พวกเดียวกันเอง มากกว่าจะไปเหมือนกับยีนของมนุษย์โบราณสายพันธุ์อื่น ๆ
.
รศ. ดร. กรีน ยังบอกว่า "แม้ยีนที่เป็นของมนุษย์ยุคใหม่จะมีอยู่ในตัวเราน้อยมาก แต่น่าอัศจรรย์ว่ายีนเหล่านี้ล้วนมีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของสมองและพัฒนาการของสมอง ซึ่งทำให้มนุษย์ยุคใหม่มีสติปัญญาและอารยธรรมในแบบที่มนุษย์เผ่าพันธุ์อื่น ๆ ไม่มี"
.
ทีมผู้วิจัยยังพบว่าความพิเศษของยีนที่เกี่ยวกับสมองเหล่านี้ เกิดขึ้นจากการกลายพันธุ์ครั้งสำคัญ 2 ครั้งในอดีต เมื่อราว 600,000 ปีก่อน และเมื่อ 200,000 ปีก่อน แต่ยังไม่ทราบว่าการกลายพันธุ์นั้นเป็นในลักษณะใด รวมทั้งเกิดขึ้นจากสาเหตุอะไรกันแน่
.
การค้นพบยีนที่เป็นของมนุษย์ยุคใหม่โดยเฉพาะนี้ จะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์ทราบได้แน่ชัดขึ้นว่า โฮโมเซเปียนส์และนีแอนเดอร์ทัลแตกต่างกันในทางกายภาพและสติปัญญาอย่างไรบ้าง โดยสามารถใช้วิธีการทางพันธุวิศวกรรมในห้องปฏิบัติการศึกษาเรื่องนี้ได้ แทนที่จะศึกษาจากซากฟอสซิลและวัตถุโบราณเพียงอย่างเดียว
.
