คำตอบ :

- การตรวจย้อมเชื้อ (smear and stain) คือ การนำของเหลวที่สงสัยว่า มีเชื้อโรคปนเปื้อน เช่น น้ำหนอง เสลด ตกขาว ฯลฯ ป้ายบนแผ่นกระจกแล้วทำการย้อมด้วยสีพิเศษ (ซึ่งมีอยู่หลายชนิด) นำไปส่องดูด้วยกล้องจุลทรรศน์ ก็อาจช่วยให้ค้นพบเชื้อโรคที่เป็นต้นเหตุของการเกิดโรค ซึ่งการตรวจย้อมเชื้อมีข้อดีคือ ทำได้ง่าย รู้ผลทันที ราคาถูก และสามารถทำได้ในสถานบริการเล็กๆ
- การเพาะเชื้อ (Culture) คือ การนำของเหลวที่สงสัยว่ามีเชื้อโรคปนเปื้อนไปเพาะเลี้ยงในน้ำเลี้ยงเชื้อพิเศษ (ซึ่งมีอยู่หลายชนิด) ในตู้อบที่มีอุณหภูมิพอเหมาะ อาจจะใช้เวลาประมาณ 3 วันกว่าจะรู้ผล ซึ่งมักจะทำการทดสอบดูว่า เชื้อที่เพาะได้นั้น สามารถใช้ยาปฏิชีวนะตัวใดรักษา คือ ไวต่อยาชนิดใด การเพาะเชื้อจึงเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยุ่งยาก ต้องใช้เครื่องมือที่สลับซับซ้อน รู้ผลช้า ราคาค่อนข้างแพง และทำได้เฉพาะในสถานบริการขนาดใหญ่ ซึ่งการตรวจเพาะเชื้อมีข้อดีคือ ช่วยบอกได้ว่าควรใช้ยาอะไรรักษาจึงจะได้ผล

เอกสารที่เกี่ยวข้อง : ภาษิต ประชาเวช. การตรวจย้อมเชื้อ/เพาะเชื้อ. หมอชาวบ้าน. ปีที่ 41, ฉบับที่ 492 (เมษายน), 2563, หน้า 60.