ผู้ใช้เข้าใช้งานเว็บไซต์ จะพบว่าทุกเว็บไซต์ที่เข้าชมจะมี Pop up หรือแถบข้อความแจ้ง การใช้งานคุกกี้ นโยบายการจัดเก็บคุกกี้ ขอความยินยอมในการเก็บข้อมูลของผู้เข้าใช้งาน ชี้แจ้งรายละเอียดการจัดเก็บ หรือรวบรวม และนำข้อมูลนั้นไปใช้เพื่ออะไรบ้าง ซึ่งผู้ใช้งานในฐานะเจ้าของข้อมูลสามารถยินยอม ไม่ยินยอม หรือยินยอมให้จัดเก็บข้อมูลบางส่วนเพื่อกิจกรรมบางอย่างก็ได้เช่นกัน ซึ่งเป็นตามข้อกำหนดในพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 หรือ กฎหมาย PDPA (Personal Data Protection Act)  ที่มีวัตถุประสงค์ในการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล เว็บไซต์ที่มีการเก็บข้อมูลโดยคุกกี้จึงต้องปฏิบัติตามกฎหมาย จะเรียกข้อความนี้ว่า ‘Cookie Consent’

ภาพที่ 1 ข้อความขอใช้คุกกี้ จัดเก็บข้อมูลของเว็บไซต์

ทั้งนี้ก่อนหน้านี้จะมี ‘Cookie Consent’ ผู้ใช้งานเข้าใช้เว็บไซต์ผ่านอินเทอร์เน็ตเบราว์เซอร์ เคยทราบหรือไม่ว่า เจ้าของเว็บไซต์ที่เข้าใช้งานจะมีการเก็บข้อมูลของผู้ใช้งาน อาทิ ข้อมูลส่วนตัวที่ลงทะเบียนกับเว็บไซต์  IP Address  วันและเวลาที่ใช้งาน รหัสผ่าน การเข้าชมหน้าเว็บไซต์ส่วนใดบ้าง การชำระเงินออนไลน์ และนำไปสู่การประมวลผลเพื่อประโยชน์ในกิจกรรมต่างๆ ของเจ้าของเว็บไซต์ หรือเพื่อทำการตลาดโฆษณาแบบเจาะกลุ่มเป้าหมาย (Targeting Ads) ทั้งข้อมูลที่ผู้ใช้งานให้เองหรือไม่ได้ให้ ไฟล์ที่จัดเก็บข้อมูลนี้เรียกว่า “คุกกี้” 

• ทำความรู้จัก Cookie กัน
คุกกี้เป็นไฟล์ข้อมูลขนาดเล็กที่จัดเก็บลงในอุปกรณ์ของผู้ใช้งาน ผ่านทางเว็บเบราว์เซอร์ (Browser) ในขณะที่เข้าใช้งานเว็บไซต์ มีประโยชน์ทำให้เว็บไซต์สามารถจดจำการตั้งค่าต่าง ๆ บนอุปกรณ์ของผู้ใช้งาน การแสดงผล รวมไปถึงข้อมูลต่าง ๆ ตามความต้องการ
• Cookie Consent มีกี่ประเภท และแบบใดต้องขอ Consent

คุกกี้แบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ คุกกี้ที่จำเป็น (Necessary Cookies) กับคุกกี้ที่ไม่จำเป็น (Non-necessary Cookies) ซึ่งคุกกี้ทั้ง 2 ประเภทนี้ จะได้รับความคุ้มครองตาม PDPA แตกต่างกัน และการขอความยินยอมให้ใช้หรือเก็บรวบรวมคุกกี้ก็จะต่างไปด้วย

1. Necessary Cookies ( คุกกี้ที่จำเป็น )
จะช่วยทำให้เว็บไซต์ใช้งานฟังก์ชันพื้นฐานต่างๆ เช่น คุกกี้ที่ช่วยจดจำว่าสินค้าที่ลูกค้าเลือกไว้โชว์ในตะกร้าสินค้า ไปจนถึงขั้นตอนชำระเงิน แสดงรายละเอียดของลูกค้า ทั้งชื่อ ที่อยู่จัดส่ง การเข้าระบบเว็บไซต์ และคุกกี้ความปลอดภัยที่รับรองมาตรฐานความปลอดภัยสำหรับการชำระเงินออนไลน์ เว็บไซต์ไม่สามารถทำงานได้อย่างถูกต้องหากไม่มีคุกกี้เหล่านี้
สำหรับคุกกี้ที่จำเป็น เจ้าของเว็บไซต์ไม่ต้องขอความยินยอมการใช้หรือเก็บรวบรวมคุกกี้ แต่ต้องแจ้งวัตถุประสงค์และแจ้งว่ากำลังจะใช้คุกกี้ที่จำเป็นให้ผู้ใช้งานรู้ก่อน
2. Non-necessary Cookies ( คุกกี้ที่ไม่จำเป็น )
คุกกี้ประเภทนี้ไม่ได้มีความสำคัญกับการใช้งานเว็บไซต์โดยตรง และอาจก่อให้เกิดความรำคาญกับผู้ใช้ได้ เช่น
2.1 Preferences หรือ Functional Cookies ( คุกกี้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพเว็บ ) จะจดจำข้อมูลที่เปลี่ยนแปลงลักษณะการทำงานหรือรูปลักษณ์ของเว็บไซต์ เช่น จดจำการล็อคอิน ทำให้การเข้าใช้งานเว็บไซต์ครั้งต่อไปไม่ต้องล็อคอินซ้ำอีกและภาษาที่เลือกใช้ในเว็บไซต์
2.2 Statistic Cookies ( คุกกี้สถิติ ) เป็นคุกกี้ทางสถิติที่รวบรวมและรายงานข้อมูลสถิติการเข้าชมเว็บไซต์
2.3 Marketing cookies ( คุกกี้การตลาด ) มักเป็นคุกกี้จากเว็บไซต์บุคคลที่สามที่เผยแพร่หรือลงโฆษณาใช้เพื่อติดตามผู้เยี่ยมชมเว็บไซต์ เพื่อการแสดงโฆษณาที่เกี่ยวข้องและที่น่าสนใจสำหรับผู้ใช้งานแต่ละบุคคล

หากเว็บไซต์มีการเก็บคุกกี้ เจ้าของเว็บไซต์ต้องทำ Cookie Policy ( นโยบายคุกกี้ ) 

ภาพที่ 2 นโยบายคุกกี้ ของกรมวิทยาศาสตร์บริการ

เพื่อแจ้งผู้ใช้งานหรือเจ้าของข้อมูลส่วนบุคคลทราบเกี่ยวกับคุกกี้ที่เว็บไซต์ได้ใช้ เพื่อประโยชน์ด้านใดบ้าง เก็บและไม่เก็บอะไรบ้าง นำข้อมูลใดไปใช้ โอนถ่ายข้อมูล หรือส่งต่อข้อมูลไปที่ใดอีกบ้าง ซึ่งผู้ใช้งานหากใช้งานเว็บไซต์ควรศึกษา นโยบายคุกกี้ ให้เข้าใจก่อนให้คำยินยอม การจัดเก็บข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ใช้งานที่สอดคล้องกับสิ่งที่ผู้ใช้งานต้องการ หรือหากพิจารณาแล้ว รายละเอียดการจัดเก็บข้อมูลส่วนบุคคลไม่เกิดประโยชน์กับผู้ใช้งานสามารถกดปุ่ม ไม่ยอมรับ เว็บไซต์จะไม่จัดเก็บข้อมูลในส่วน Non-necessary Cookies และควรระวังเว็บไซต์ที่สร้างไวรัสที่ปลอมตัวเป็น Cookie อาจทำเป็นปุ่ม “ยอมรับ” ให้ใช้ Cookie ซึ่งอาจเป็นการนำไวรัสเข้าสู่อุปกรณ์ของผู้ใช้งาน ผู้ใช้งานจึงจะต้องพิจารณาระมัดระวังและไม่เข้าเว็บไซต์ที่ไม่พึงประสงค์

เอกสารอ้างอิง
1. Cookie Consent คืออะไร ? ถ้ากดยอมรับ Cookie จะเกิดอะไรขึ้น? [ออนไลน์]. เข้าถึงจาก https://openpdpa.org/what-is-cookie-consent/ [อ้างถึงเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2566]
2. Cookie Consent คืออะไร และจำเป็นต่อเว็บไซต์อย่างไร ? [ออนไลน์].เข้าถึงจาก https://cookiewow.com/th/blogs/what-is-cookies-consent-and-how-it-is-important-for-your-website [อ้างถึงเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2566]
3. นโยบายการใช้คุกกี้ [ออนไลน์]. กรมวิทยาศาสตร์บริการส์, 2564. เข้าถึงจาก https://www.dss.go.th/index.php/component/content/article?id=2482 [อ้างถึงเมื่อวันที่ 4 กันยายน 2566]