หลายคนสงสัยว่าแผงโซลาร์เซลล์มีอายุการใช้งานยาวนานเพียงใดและเมื่อหมดอายุการใช้งานแล้วแผงโซลาร์เซลล์จะเอาไปทำอะไรได้บ้าง?
เรื่องนี้ บริษัท บ้านปู อินฟิเนอร์จี จำกัด ผู้ให้บริการระบบผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ และสมาร์ทโซลูชันอย่างครบวงจร
ยืนยันว่าในความเป็นจริงแล้วประสิทธิภาพของแผงโซลาร์เซลล์จะลดลงเพียง 6-8 % เท่านั้น หลังจากใช้งานไปแล้ว 25 ปี และยังสามารถใช้งานได้ต่อเนื่องถึง 30-40 ปีเลยทีเดียวถึงแม้ประสิทธิภาพจะลดลงก็ตาม
นอกจากนี้ หลังจากแผงโซลาร์เซลล์หมดอายุการใช้งานแล้ว แต่ส่วนประกอบของแผงโซลาร์เซลล์เกือบ 96% ยังสามารถนำมารีไซเคิลเป็นแผงโซลาร์เซลล์ได้ใหม่ได้อีกด้วย ถือได้ว่าแผงโซลาร์เซลล์เป็นผลิตภัณฑ์ “Double Green” เพราะนอกจากสามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าสะอาดได้แล้ว หลังจากหมดอายุการใช้งานก็ยังสามารถนำชิ้นส่วนเกือบทั้งหมดมารีไซเคิลเป็นวัตถุดิบได้ เช่น แก้ว อลูมิเนียม คอปเปอร์ หรือ พลาสติก เพื่อนำไปใช้ใหม่ได้อีกด้วย
หมายเหตุ: เรื่องการหาทางออกปัญหาขยะจากแผงโซลาร์เซลล์หลังหมดอายุการใช้งาน
คงเป็นประเด็นที่มีการหารืออย่างต่อเนื่องโดยการดำเนินการในปัจจุบัน เป็นการดำเนินการโดยสมัครใจของผู้ประกอบการ ภาคเอกชนที่ติดตั้งโซลาร์เซลล์จะมีข้อตกลงกับบริษัทที่ขายแผงโซลาร์เซลล์อยู่แล้ว ว่าบริษัทผู้ขายแผงจะต้องรับทำลายแผงเมื่อหมดอายุ (ทั้งระหว่างและหมดอายุโครงการ)
สำหรับภาครัฐ คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน(กกพ.)ได้ออกประมวลหลักการปฏิบัติงาน (Code of Practice หรือ CoP) มาตรการด้านการออกแบบติดตั้งและการจัดการขยะและกากของเสียสำหรับผู้ประกอบกิจการผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์จากเทคโนโลยีแผงโฟโตโวลเทอิก ที่ได้รับยกเว้นไม่ต้องขอรับใบอนุญาตประกอบกิจการผลิตไฟฟ้า โดยมีแนวทางดำเนินการสองกรณี
1. กรณีส่งออกไปจัดการนอกประเทศ ต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยวัตถุอันตรายและข้อกําหนดระหว่างประเทศ ทั้งนี้ เมื่อดําเนินการแล้วเสร็จให้แจ้งสำนักงานคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (สกพ.) ทราบภายใน 30 วันนับจากที่มีการส่งออกไปจัดการนอกประเทศ
2. กรณีการจัดการภายในประเทศ ต้องดําเนินการฝังกลบในหลุมฝังกลบของเสียอันตราย(Secure Land Fill) หรือเผาทําลายด้วยเตาเผาเฉพาะของเสียอันตราย หรือจัดการโดยวิธีอื่นโดยให้เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยวัตถุอันตราย ทั้งนี้ให้แจ้งสกพ. ทราบเป็นประจําทุกปี
ปัจจุบันทางกระทรวงพลังงาน กระทรวงอุตสาหกรรมและกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มีการวางมาตรการควบคุมการกำจัดแผงโซลาร์เซลล์ที่จะหมดอายุอย่างถูกต้องในอนาคต
ตามข้อมูลจากสำนักพัฒนาพลังงานแสงอาทิตย์ กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) ระบุว่า แผงโซลาร์เซลล์ที่จะเริ่มหมดอายุกลุ่มแรกนับหลายร้อยตันจะเกิดขึ้นในอีก 3 ปีข้างหน้า ภาครัฐได้เตรียมการรับมือกับปัญหาขยะแผงโซลาร์เซลล์มาระยะหนึ่งแล้ว โดยทางกระทรวงอุตสาหกรรมเคยจัดทำเป็นแผนแม่บทเกี่ยวกับการกำจัดขยะแผงโซลาร์เซลล์หมดอายุ ซึ่งส่วนใหญ่จะเน้นการรีไซเคิลเป็นส่วนใหญ่
ความคืบหน้า คาดว่าภาครัฐโดยกระทรวงอุตสาหกรรมจะออกกฎหมาย หรือระเบียบการควบคุมแผงโซลาร์เซลล์และน่าจะมีผลบังคับใช้ในปี 2562 ทั้งนี้เบื้องต้นอาจต้องมีบริษัทที่รับกำจัดแผงโซลาร์เซลล์หมดอายุเกิดขึ้น โดยอาจเป็นบริษัทที่รับกำจัดแบตเตอรี่ที่สามารถเข้ามาดำเนินการได้ ซึ่งในส่วนของกระทรวงพลังงานจะเป็นฝ่ายสนับสนุนข้อมูลวิธีการกำจัดที่ถูกต้องเหมาะสมให้กับกระทรวงอุตสาหกรรมใช้ประกอบการพิจารณาต่อไป
ที่มา : Manager online 11 เมษายน 2562 [https://mgronline.com/greeninnovation/detail/9620000036021]
